Sławni ekonomiści w piętnaście minut
Frédéric Bastiat w kwadrans
Co do teorii ekonomii wniósł Frédéric Bastiat? Odpowiedź na to pytanie w najnowszym odcinku „znanych ekonomistów w kwadrans".
Historia polskiej myśli ekonomicznej
Duda: Stanisław Grabski wobec „Sporu o metodę”
Zasadnicze dla teoretycznego stanowiska w ekonomii prace S. Grabskiego powstały na przełomie XIX i XX wieku, oraz w pierwszej dekadzie wieku XX. Dotyczyły one różnych problemów ekonomii; najbardziej znaczący jest wkład S. Grabskiego do zagadnień metodologii ekonomii (teorię ekonomii nazywał S. Grabski „ekonomią społeczną”). Na uwagę zasługuje również naszkicowana wówczas oryginalna teoria rozwoju społeczno-gospodarczego. Rozwijał on również swoistą teorię wartości, próbując połączyć analizę historyczną z elementami ujęcia subiektywistycznego.
Historia polskiej myśli ekonomicznej
Babiński: Ferdynand Zweig (1896-1988): ekonomista, prawnik, propagator liberalizmu
Ferdynand Zweig był zwolennikiem i propagatorem liberalizmu gospodarczego, sprzeciwiał się przejawom etatyzmu i zamknięciu gospodarki na wolny handel. Krytykował nadmierną ingerencję państwa oraz kartelizację gospodarki, w swoich pracach wytykał błędy tkwiące w teoriach socjalistycznych.
Kopernik: Zasady bicia monety
W związku z 540. rocznicą urodzin Mikołaja Kopernika prezentujemy Państwu jego traktat o reformie monetarnej w Prusach pt. "Zasady bicia monety" z 1526 r. Tym samym chcemy pragniemy wykazać, iż Kopernik był nie tylko wybitnym astronomem, ale także ekonomistą, który na ponad kilkadziesiąt lat przed Greshamem sformułował prawo znane obecnie jako prawo Kopernika-Greshama.
Krysiński: List do Józefa Kalasantego Szaniawskiego
Nie dosyć jest nałożyć podatki, lecz potrzeba je nałożyć tak, aby bez uszczerbku dochodów krajowych z łatwością mogły być płacone. Lecz jeżeli podatki (co się często i łatwo przytrafia) tak są nałożone, iż przeszkadzają ludowi odnosić zyski, natenczas uciemiężenie czuć się daje, a skutki uciemiężliwości są okropne.
Dominik Krysiński (1785-1853): ekonomista, polityk, poseł na Sejm Królestwa Polskiego
W swoich dziełach Krysiński występował jako zwolennik liberalizmu gospodarczego, sprzeciwiając się protekcjonistycznej polityce Druckiego-Lubeckiego. Interwencje państwa zalecał ograniczyć do minimum. Krytykował próby sztucznego uprzemysłowienia ziem polskich poprzez budowę zakładów przemysłowych z budżetu państwa. W jednym z tekstów określił je mianem „górniczych niedorzeczności i głupstw”, zwracając uwagę jak wiele kosztują one podatnika i jak trudno określić ich rentowność. Domagał się przestrzegania konstytucji, w szczególności w sprawach finansowych piętnując: „marnotrawstwo grosza publicznego”.
Krysiński: Prawo o moratorium
Kapitały są duszą narodowego bogactwa. Naród, który je zgromadzać, zabezpieczać i szanować umie, w każdym względzie wznieść się potrafi. Przeciwnie, w ciągłym zostanie dzieciństwie, ciągle obraz upokarzający niskości okazywać będzie, gdy nie tylko nic dla utworzenia i pomnożenia kapitałów nie zrobi, lecz nadto na nie targnąć się poważy.
Huerta de Soto: Krytyczna analiza klasycznego modelu Langego
Postulowana przez Langego likwidacja wolnej przedsiębiorczości na różnych poziomach i wielu ważnych obszarach rynku uniemożliwia jego modelowi rozwiązanie problemu rachunku ekonomicznego w socjalizmie. Jeśli uniemożliwia się wolną przedsiębiorczość na jakimś ważnym obszarze (na przykład związanym z dobrami kapitałowymi), to jednocześnie przekreśla się możliwość odkrywania, wytwarzania i przekazywania w toku przedsiębiorczych działań ważnych (praktycznych, subiektywnych, rozproszonych i niewyrażalnych słowami) informacji, które są konieczne, aby indywidualne podmioty mogły racjonalnie kalkulować i skoordynować swoje zachowania.
Wozinski: Pierwszy austriak w historii Polski
Zgłębianie historii myśli ekonomicznej w Polsce nie jest na pewno zajęciem, które mogłoby wywołać w nas nadmierny optymizm. Większość rodzimych myślicieli żywiła poglądy mające niewiele wspólnego z ideałem społeczeństwa opierającym na dobrowolnych interakcjach. Od tej smutnej reguły był jednak światły wyjątek, który został niestety niemal całkowicie zapomniany. Mowa o jezuicie, Marcinie Śmigleckim (1564 – 1618), który światu był znany głównie jako logik.
Rothbard: Kopernik i ilościowa teoria pieniądza
W toku swego wywodu Kopernik jako pierwszy wysunął spójną „ilościową teorię pieniądza”, która głosi, że ceny zależą bezpośrednio od podaży pieniądza. Zrobił to 30 lat przed Azpilcueta Navarrus i bez wiedzy na temat inflacyjnych efektów napływu kruszcu z Nowego Świata, który mógłby skłaniać go do takich wniosków.
